Prolaktin hormonu, hipofiz bezinin ön lobunda istehsal olunan və əsasən süd istehsalını tənzimləyən bir hormondur. Hamiləlik dövründə prolaktin səviyyələri əhəmiyyətli dərəcədə yüksəlir, bu da bir sıra fizioloji dəyişikliklərə səbəb olur.
Prolaktinin Hamiləlikdəki Rolu:
Süd İstehsalının Təşkili: Hamiləlik zamanı prolaktin səviyyələrinin yüksəlməsi, doğuşdan sonra süd istehsalının başlanmasını təmin edir. Bu hormon, süd vəzilərinin inkişafını və laktasiya prosesini stimullaşdırır.
Menstrual Dövrün Dayanması: Yüksək prolaktin səviyyələri, menstrual dövrün dayandırılmasına səbəb ola bilər. Bu, hamiləlik dövründə ovulyasiyanın qarşısını alır və yeni hamiləliklərin qarşısını almağa kömək edir.
Prolaktinin Hamiləlikdən Əvvəlki Rolu:
Hamiləlikdən əvvəl yüksək prolaktin səviyyələri, ovulyasiya funksiyalarını poza bilər. Bu vəziyyət, qadınlarda menstrual pozğunluqlara və sonsuzluğa səbəb ola bilər. Lakin, hamiləlik dövründə prolaktin səviyyələrinin yüksəlməsi normal bir fizioloji haldır və süd istehsalının başlanması üçün zəruridir.
Prolaktin və Psixoloji Sağlamlıq:
Prolaktin səviyyələri həmçinin psixoloji vəziyyəti təsir edə bilər. Yüksək prolaktin səviyyələri depressiya, anksiyete və stres kimi əhval-ruhiyyə pozğunluqları ilə əlaqələndirilmişdir. Bu əlaqə mürəkkəbdir və tam olaraq necə təsir etdiyi hələ tam başa düşülməmişdir.
Prolaktin Səviyyələrinin Tənzimlənməsi:
Prolaktin səviyyələri müxtəlif faktorlarla tənzimlənir. Stres, yuxu, hipoglisemiya və bəzi dərmanlar prolaktin səviyyələrini artıra bilər. Əksinə, dopamin kimi neyrotransmitterlər prolaktin ifrazını inhibə edir. Prolaktin səviyyələrinin normadan kənara çıxması, müxtəlif sağlamlıq problemlərinə yol aça bilər.
Nəticə:
Prolaktin hormonu, hamiləlik dövründə süd istehsalının təşkili və menstrual dövrün dayandırılması kimi vacib funksiyaları yerinə yetirir. Yüksək prolaktin səviyyələri həmçinin psixoloji sağlamlığı təsir edə bilər. Bu səbəbdən, prolaktin səviyyələrinin izlənməsi və normada saxlanması reproduktiv və ümumi sağlamlıq baxımından əhəmiyyətlidir.